2.3 Het visioen van Petrus

 

Veel christenen zien in het visioen van Petrus het moment waarop God alle voedsel rein verklaart. Toch vreemd want Petrus legt namelijk zelf uit wat het visioen betekent dus waarom zouden wij het anders uitleggen? De geschiedenis staat in Handelingen 10. Ongeveer 10 jaar na Christus’ hemelvaart krijgt Petrus een visioen. Tot drie maal toe laat God hem een laken zien met reine en onreine dieren. Petrus krijgt de opdracht om ervan te slachten en te eten. Aan Petrus’ reactie kun je direct concluderen dat hij zijn voedingspatroon na Jezus hemelvaart nooit heeft gewijzigd. Hij antwoord namelijk:

 

“Nee, Heer, in geen geval, want ik heb nog nooit iets gegeten dat verwerpelijk of onrein is.” (vs. 14)

 

Het visioen brengt Petrus in verwarring. Hij kan zich niet voorstellen dat God hem opdraagt onreine dieren te gaan eten. Petrus vroeg zich verbijsterd af wat het visioen dan wel zou kunnen betekenen (vs.17). Dan eindigt het visioen en er is bezoek voor Petrus. Dit bezoek vraagt of Petrus aan Cornelius in Ceasarea het evangelie wil gaan uitleggen. Cornelius was de laatste aan wie Petrus het evangelie zou willen uitleggen. Ten eerste was hij een heiden, ten tweede was hij niet zomaar een heiden maar een Romein. Maar ook niet zomaar een Romein, hij was een leidinggevende militair van het Romeinse leger. Cornelius vertegenwoordigt dus de bezetter. En juist deze man heeft geestelijke honger. Gevoelsmatig moest Petrus dus heel wat overwinnen om naar Cornelius te gaan. Maar er was nog een groot obstakel dat God moest doorbreken om hem, maar later ook de andere apostelen, richting de heidenen te krijgen.

In de mondelinge Leer was er een wet bijgemaakt, namelijk dat je niet met onreinen om mocht gaan. Dat heidenen onrein worden genoemd is beslist uit de Tora te halen maar dat je om die reden niet met hen zou omgaan, staat nergens in de Tora. Integendeel. De Tora roept juist op om goed met vreemdelingen om te gaan (Lev.19:33-34). Het betreft vreemdelingen die te midden van Israel wonen. Vreemdelingen behoorden juist, samen met de wezen en de weduwen, tot een groep waar speciaal naar moest worden omgezien (Deutr.24:17-21). Vreemdelingen mochten zelfs offers brengen aan de God (Lev.17: 9). Joden mochten met hen eten (Deutr.12:15) en onder bepaalde omstandigheden mocht een Jood met een heidense vrouw huwen (Deutr.21:10-13). Maar één ding stond als een paal boven water. Joden mochten in geen geval hun godsdienst overnemen.

Van de vreemdelingen werd op hun beurt gevraagd zich aan de voorschriften in de Tora te houden (Lev.24:22). Ook zij mochten geen bloed, geen onrein vlees eten, enz. Van de vreemdeling werd dus een behoorlijk aanpassend vermogen gevraagd.

De status onrein was trouwens niet exclusief voor heidenen alleen, maar kon met regelmaat ook een Jood betreffen. De Tora staat vol met voorbeelden waarin een Jood voor een bepaalde tijd onrein is. Elke man die een zaadlozing heeft gehad, is tijdelijk onrein (Lev.15:16) evenals een vrouw gedurende haar menstruatie (Lev.15:19). Deze mensen waren niet verstoten maar moesten alleen een aantal maatregelen nemen in de omgang met spullen en andere mensen.

De onreine status van heidenen was op basis van de Tora geen enkele reden om niet met hen om te gaan. Dit was een bepaling uit de Mondelinge Leer. Jezus zelf bevestigt dat heidenen inderdaad onrein zijn, maar dat je er wel mee om kunt gaan. Jezus noemt de Kananese vrouw een hond (zie kaderàdeze is in de leesproef niet opgenomen) maar spreekt wel met haar en geneest bovendien haar dochtertje (Matt.15:26-28). Ook in de ontmoeting met de Samaritaanse vrouw (Joh.4: 9) bewijst Jezus dat hij omgaat met mensen met wie Joden in principe niet omgaan. Jezus doorbreekt ook hierin de Mondelinge Leer.

Terug naar Petrus’ visioen. God legt het visioen zelf aan Petrus uit.

 

Wat God rein heeft verklaard, zul jij niet als verwerpelijk beschouwen. (Hand.10:15)

 

Dan valt het kwartje en Petrus begrijpt dat God niet over voeding spreekt maar over de heidenen. Aangekomen bij Cornelius legt hij allereerst uit wat in de Mondelinge Leer staat (in onderstaande tekst vetgedrukt). Daarna de betekenis van het visioen.

 

“U weet dat het Joden verboden is met niet-Joden om te gaan en dat ze niet bij hen aan huis mogen komen, maar God heeft me duidelijk gemaakt dat ik geen enkel mens als verwerpelijk of onrein mag beschouwen.” (Hand.10:28)

 

‘Nu begrijp ik pas goed dat God geen onderscheid maakt tussen mensen, …’ (vs.34)

 

Met andere woorden:

 

 

De eens onreine heidenen zijn rein en kunnen nu delen in het evangelie van Jezus Christus. Eerder kon het ook niet. De offers die de Joden dag en nacht brachten, golden alleen voor henzelf. Daarmee werden zij voortdurend met God verzoend en dus gereinigd. De heidenen stonden niet onder invloed van de oudtestamentische offers. Het volmaakte Offer van Jezus geldt voor alle mensen van alle tijden en sindsdien zijn ook de heidenen rein. God heeft veel openbaring moeten gebruiken om de apostelen te mobiliseren richting de heidenen. Hier krijgt Petrus een visioen om hem te overtuigen maar ook Paulus krijgt later een openbaring om zover te komen.

 

“Mij is in een openbaring het mysterie onthuld … Het is onder vorige generaties niet aan de mensen onthuld, maar nu door de Geest geopenbaard … (Ef.3:3-4)

 

En wat is dat mysterie?

 

“de heidenen delen door Christus Jezus ook in de erfenis, maken deel uit van hetzelfde lichaam en hebben ook deel aan de belofte, op grond van het evangelie.” (Ef.3:6)

 

Net als Elia door God voorbereid moest worden om naar een heidense weduwe te gaan, zo moest Petrus voorbereid worden om naar de heidense Cornelius te gaan en zo moest Paulus overtuigd worden om apostel van de heidenen te worden.

Voor ons is dit zo logisch, maar dat was het voor de Joden beslist niet. Van oorsprong hebben Joden altijd moeite gehad om hun God te delen met de heidenen. Het hele boek Jona is beeldend voor de aversie van een Jood om een heidens volk te laten delen in Gods genade. Sinds het volmaakte Offer delen de heidenen officieel mee in Gods genade. Gods verrekijker zoemt uit en heel de wereld komt in beeld. Het oude Testament, de toenmalige Heilige Schrift, handelde grotendeels over dit ene volk Israël met hier en daar een kleine doorkijk naar de tijd dat ook de heidenen zouden meedelen. En nu was dat tijdperk gekomen. God moest dit echt openbaren want dat was helemaal nieuw.

 

 

Eigenlijk jammer dat de meeste christenen dit visioen zo ‘aards’ uitleggen. Wat heb ik eraan dat God onrein vlees rein zou verklaren? Wat heb ik eraan als ik varkensvlees zou mogen eten? Alsof dat mijn leven zou verrijken! Nee, ik word veel liever zelf rein verklaard. Rein, geschikt om het woord van God te mogen horen. Rein, geschikt om te delen in de erfenis. Dààr heb ik wat aan!