6

Zelfbevrediging

 

De Bijbel schrijft weinig over dit onderwerp, maar bij nader onderzoek misschien toch meer dan je denkt. In ieder geval is er binnen de christelijke scene veel over geschreven en ook ik voeg hieraan toe door middel van dit hoofdstuk. Veelal wordt er gewaarschuwd voor de gevolgen van zelfbevrediging, ook wel masturbatie genoemd. Het zou een eventuele toekomstige seksuele relatie in de weg staan omdat zelfbevrediging in principe egocentrisch is, terwijl je in een seksuele relatie juist gericht moet zijn op die ander.

Er zijn genoeg jongeren die door deze waarschuwende boeken een schuldgevoel hebben ontwikkeld. Met name als zelfbevrediging duidelijk wordt bestempeld als zonde, kan het juk groot zijn. Iemand moet dan dealen met het gegeven dat God zelfbevrediging zonde vindt. De dader, of beoefenaar, is dan zondig en zit zodoende voortdurend in het schuldenaarsbankje. Het heeft een groep jongeren, met name mannen, een geloofsstrijd gegeven met de nodige kramp. Soms leiden overmatige schuldgevoelens tot een persoonlijkheidscrisis. En achteraf was het misschien niet nodig geweest. Onnodige kramp, onterechte schuldgevoelens en misplaatste geloofsstrijd leidend tot onnodige crisissen. Dat mag best eens genoemd worden.

Zijn alle waarschuwingen ten aanzien van zelfbevrediging dan niet op zijn plaats? Kent zelfbevrediging dan geen gevaarlijke zijde? Is er zoiets als gezonde zelfbevrediging en ongezonde zelfbevrediging? Bestaat er zondige masturbatie of bestaat dat niet? Dit en meer zal in dit hoofdstuk aan de orde komen.

 

Biologische noodzaak?

Velen menen dat een man om de zoveel tijd een zaadlozing moet hebben vanwege een biologische noodzaak. Dat is niet waar. Een zaadlozing is geen biologisch noodzaak. Het zaadvolume neemt niet alsmaar toe totdat het er noodzakelijkerwijs uit moet. Het wordt dagelijks vers aangemaakt en ook dagelijks afgebroken. Zaad bederft niet, het lichaam breekt het af.

Datzelfde geldt voor het vocht dat aan het zaad wordt toegevoegd. Zowel de prostaat als de zaadblaasjes produceren vocht dat tijdens het orgasme aan het zaad wordt toegevoegd. Deze klieren produceren ‘on demand’, dat wil zeggen dat zij pas bij opwinding gaan produceren, zoals ook een vrouw vocht produceert tijdens de juiste stimulatie. Het volume neemt dus niet zomaar toe, de prostaat en de zaadblaasjes komen ook niet steeds ‘strakker’ te staan. Aanmaak en afbraak zijn in evenwicht. Mannen kunnen biologisch gezien heel lang zonder zaadlozing. Voor vrouwen geldt hetzelfde. Ook zij kunnen heel lang zonder orgasme. Ook bij haar is er geen biologische noodzaak.

Voor zover je van enige biologische noodzaak kunt spreken, is de natte droom hier te noemen. Alleenstaande ouderen of gehandicapten die vanwege lichamelijke gebreken niet in staat zijn tot zelfbevrediging, voor hen schiet de natte droom als enige over. Dat gebeurt dan ook. De natte droom is niet beperkt tot de jongeman die ontwaakt, maar kan altijd een rol blijven spelen. Hoe vaak een natte droom plaatsvindt, wordt beïnvloed door het leven en bezigheden overdag. De natte droom heeft geen onafhankelijke klok, het wordt beïnvloed door de persoon zelf.

Zelfbevrediging is dus geen biologische noodzaak, maar het leven is meer dan biologie alleen. In de praktijk van het leven blijkt zelfbevrediging een veelvoorkomend verschijnsel.

 

Uiteenlopende behoeften

De mens is per definitie een seksueel wezen omdat hij zo is geschapen. Dat wordt niet bewezen door seks in welke vorm dan ook. Een seksuele relatie en/of de praktijk van zelfbevrediging bewijzen niet dat iemand een seksueel wezen is. Dat was hij al.

 

 

Ik moet hier pas op de plaats maken. Sommige lezers, die weinig tot geen behoefte aan zelfbevrediging ervaren, kunnen aan zichzelf gaan twijfelen als zij lezen dat het zo algemeen voorkomt. Niet nodig, geen behoefte aan dit soort zaken is ook normaal! Er zullen beslist meisjes/vrouwen zijn die zichzelf heel soms of misschien wel nooit bevredigen. Prima. Laat elke jongen/man die geen behoefte heeft aan zelfbevrediging niet het idee hebben dat hij niet normaal is. Laat je geen behoeften aanpraten die anderen wel hebben. Het kan voor velen een normaal onderdeel van de seksualiteit zijn, maar het is even normaal als het geheel achterwege blijft.

Het verschil in behoefte wordt door veel factoren bepaald. Persoonlijkheid, achtergrond, vrienden, zingeving, bezigheden, eenzaamheid, depressiviteit, grootte van je sociaal netwerk, sensuele prikkels vanuit de omgeving, enzovoort. Een tweetal factoren wil ik eruit lichten.

Allereerst de sensuele prikkels van onze omgeving (tv, internet, bladen, billboards, seksadvertenties, escortservices, uitdagende kleding, enz.). Belangstelling voor seks wordt in onze cultuur aangewakkerd. Als een samenleving veel sensuele prikkels heeft, is het logisch dat meer seksuele behoeften worden opgewekt dan wanneer die prikkels achterwege blijven. Seks speelt daardoor een grotere rol dan nodig is. Seks is bedoeld als een normaal onderdeel van het leven, maar door de vele sensuele prikkels wordt het onderdeel als het ware opgeblazen en krijgt het een veel te grote plaats. Het lijkt het belangrijkste onderdeel van het leven.

 

 

Een overdosis aan sensuele prikkels in onze samenleving hoort bij onze cultuur. Alhoewel voor het opzoeken, aanschaffen en kijken naar sensualiteit het individu zelf verantwoordelijk is, is het tolereren en het bestaan ervan een zaak van het collectief.

Een tweede factor is zingeving dat nauw verband houdt met dagbesteding, bezigheden, wellicht ook met depressiviteit. Professionele sporters en andere mensen die sterk mission-driven zijn, kunnen omwille van het doel dat zij voor ogen hebben zeer veel discipline opbrengen. Die discipline uit zich in voeding, vrijetijdsindeling, trainingsschema’s, slaapschema’s en zelfbeheersing op tal van vlakken, waaronder seks. Het hele leven wordt ingericht rondom het doel dat bereikt moet worden. Seks speelt wel een rol, maar staat op de tweede, derde of lagere plaats.

Zonder dat ik seks en zelfbevrediging als slecht wil neerzetten -want dat is het niet- heb ik wel de indruk dat het grote accent dat het in onze samenleving krijgt, niet alleen te maken heeft met een overdosis sensuele prikkels, maar ook met levens die minder doelgericht zijn. Mensen die dromen dromen, iets willen bereiken, zijn in hun aandacht gericht op andere zaken. Ze zijn ‘mission-driven’ en dan komt seks op een zoveelste plaats en niet op de eerste. De grote nadruk in onze cultuur op seks en alles wat daarmee samenhangt, kan duiden op een cultuur waarin leegte, gebrek aan zingeving en het ontbreken van (persoonlijke) doelen gemeengoed zijn. Het hier en nu genieten, is wat overblijft en seks hoort daarbij.

 

 

Paulus’ gave

In dit kader past het leven van Paulus. Het niet (meer) hebben van een vrouw was voor Paulus een duidelijke keus en hij kon daar goed mee dealen. Paulus was dan ook een sterke mission-driven persoonlijkheid.

 

Want ik zou wel willen dat alle mensen waren zoals ikzelf, maar ieder heeft zijn eigen genadegave van God, de één op deze wijze, de ander op die wijze. Maar ik zeg tegen de ongehuwden en weduwen: Het is goed voor hen als zij blijven zoals ik. Maar als zij zich niet kunnen beheersen, laten zij dan trouwen, want het is beter te trouwen dan van begeerte te branden. (1Kor.7:7-9)

 

Paulus spreekt hier niet de wens uit dat iedereen ongehuwd moet blijven, hij wenst dat meer mensen dezelfde genadegave als hij zouden hebben, namelijk het feit dat hij makkelijk met zijn seksualiteit kon omgaan. Hij had er weinig last van.

 

 

Paulus leed niet onder het single zijn. Hij vond het prima. Tegenwoordig zouden wij zo iemand een happy single noemen.

 

 

6.1  De Tora

 

Komt zelfbevrediging voor in de Bijbel? In eerste instantie denk je van niet, maar er is in de Tora regelgeving voor. Er wordt verschillende keren over zaadlozing gesproken. Op voorhand aannemen dat de zaadlozing altijd plaatsvindt tijdens de huwelijkse gemeenschap, is naïef en onterecht.

 

 

Drie maal zaadlozing

Een zaadlozing kan zich op drie manieren voordoen:

-       bij de (huwelijkse) gemeenschap

-       bij zelfbevrediging

-       bij een natte droom

Alle drie de manieren worden in de Tora genoemd:

 

Wanneer een man een zaadlozing heeft gehad, moet hij zijn hele lichaam met water wassen; en hij is onrein tot de avond. Verder moet elk kledingstuk en elk leren voorwerp waarop het zaad van de lozing terechtgekomen is, met water gewassen worden; en het is onrein tot de avond. En als een vrouw met een man geslapen heeft en er heeft een zaadlozing plaatsgehad, moeten zij zich met water wassen; en zij zijn onrein tot de avond. (Lev.15:16-18)

 

Onrein betekent in dit zinsverband niet zondig, maar besmettelijk of onhygiënisch. Wij zouden zeggen ‘vies’, een situatie die om reiniging vraagt. Hier wordt de zaadlozing bij zelfbevrediging en de huwelijkse gemeenschap na elkaar genoemd. In het eerste geval is alleen de man onrein, in het tweede geval ook de vrouw. Er staat ‘en als een vrouw met een man …’. Nu is zij er ook bij, in het eerste geval niet.

De onreinheid die volgt is telkens hetzelfde. Hij of hij-en-zij moeten zich wassen en na zonsondergang zijn ze weer rein. Alleen bij zelfbevrediging kan het zijn dat er zaad is geknoeid op een voorwerp van stof of leer. De zaadlozing vindt immers plaats buiten het lichaam van de vrouw. En ook die spullen moeten gewassen worden. Het is een vorm van hygiëne die wij kennen. Zo gaan wij ook om met lichaamssappen. Vieze handdoekjes en/of kledingstukken gooien wij in de was.

In het eerste gedeelte van de tekst staat er niet bij of de man al dan niet getrouwd is. Het doet er ook niet toe. Het gaat over een man die een zaadlozing heeft gehad. Dan moet hij een paar praktische maatregelen nemen, niet meer en niet minder.

 

En vrouwen?

We vinden in de Tora niets over zelfbevrediging bij vrouwen, maar wel het een en ander over onreinheid als gevolg van de menstruatie (Lev.15:19 ev.). Dat we in de Bijbel niets vinden over zelfbevrediging bij de vrouw betekent niet dat het bewust wordt genegeerd of verzwegen, alsof het niet zou bestaan.

 

 

De Tora is vooral praktisch, haar regelgeving ‘down-to-earth. De menstruatie is voor de Tora relevant omdat er lichaamssappen weglopen die onrein maken. Een vrouwelijk orgasme heeft geen onreinheid tot gevolg omdat er geen lichaamssappen weglopen. Daar hoeft zodoende niets over gezegd te worden. Echter … tijdens de huwelijkse gemeenschap wordt de vrouw onrein door de zaadlozing van de man. Zij wordt onrein van hem, niet van haar eigen orgasme.

 

Natte droom

Het verschil tussen een natte droom en zelfbevrediging is de opzet. Een natte droom overkomt je en zelfbevrediging regisseer je zelf. De natte droom -bij vrouwen zou je kunnen spreken van een droge droom- is een automatische uitlaatklep van opgelopen seksuele spanning. Zelfs de natte droom wordt in de Tora genoemd. Want ook al is het zonder opzet, dezelfde lichaamssappen lopen weg en daarom moeten dezelfde maatregelen genomen worden.

 

Wanneer het leger uittrekt tegen uw vijanden, moet u op uw hoede zijn voor elke kwalijke zaak. Wanneer er onder u iemand is die niet rein is door iets wat 's nachts per ongeluk is gebeurd, dan moet hij buiten het kamp gaan. Hij mag niet binnen het kamp komen. En tegen het vallen van de avond moet het zó zijn dat hij zich met water wast; en als de zon ondergegaan is, mag hij weer binnen het kamp komen. (Deut.23:9-11)

 

Er staat ‘iets dat ’s nachts per ongeluk is gebeurd’. Het overkomt de man. Het slaat op de natte droom. De omstandigheden waaronder deze natte droom plaatsvindt, zijn logisch. De mannen zitten in het leger en zijn op veldtocht. Dat betrof vaak een lange aaneengesloten periode. Bij afwezigheid van hun partner voor een langere tijd kon dit zomaar gebeuren. Hoe nuchter is het Woord!

 

Gods bedenksel

Nu we hebben geconstateerd dat de Tora zowel zaadlozing bij de natte droom, de huwelijkse gemeenschap als zelfbevrediging beschrijft, kunnen we dan niet stellen dat alle drie de vormen Gods bedenksel zijn?

 

 

Het menselijk lichaam is ontworpen door Hem. De mens is geschapen als seksueel wezen, uitgerust met een ‘knop’ erop. Alsof God de mens uitnodigt zijn lichaam zelf te onderzoeken. Zelfbevrediging is een legitiem instrument dat ons ter beschikking staat om ons eigen lichaam te leren kennen. Het is niet noodzakelijk, maar het kan handig zijn voor jonggehuwden. Voor een jongeman is het vrouwelijke lichaam raadselachtig en ingewikkeld. Zij kan hem helpen als zij haar eigen lichaam kent.

Daarnaast kan zelfbevrediging een natuurlijke uitlaadklep zijn, zeker bij de afwezigheid van een seksuele relatie. Mensen die om tal van redenen single blijven, hebben daarmee toch een mogelijkheid om een orgasme te beleven. Het hoeft niet, het is ook niet noodzakelijk, maar het kan.

 

Aanraking, een privézaak

Mag je dan zomaar aan je eigen lichaam zitten? Dat er een grens is, komt later in dit hoofdstuk aan de orde. Ik zou de vraag eerst willen omdraaien. Mag een ander aan je lichaam zitten? In principe mag er maar één aan jouw lichaam zitten en dat ben jijzelf. Elk menselijk lichaam is uniek.

 

 

Niemand mag aan andermans lichaam zitten. Het huwelijk is dé grote uitzondering. Door het huwelijk krijgt de partner toestemming om in overleg aan het lichaam van zijn of haar partner te zitten. Het is een uitzonderlijk voorrecht.

Dat geldt ook voor andere vormen van aanraking. Vriendschappelijke aanraking als een schouderklop, een aai over de bol of een hug is in principe pas geoorloofd als je een klik hebt met elkaar. Elke aanraking daarbuiten ervaren wij ook als inbreuk op onze privacy. Daarom heeft een samenleving ongeschreven regels omtrent aanraking in sociaal verkeer. Zo hebben wij met z’n allen afgesproken dat een hand geven door de beugel kan en dat wangzoenen binnen familie, vrienden en kennissen een geoorloofde aanraking is. En soms is ook huggen toegestaan.

Elke andere vorm van aanraking in de maatschappij wordt als aanranding gezien. Zo privé en heilig is ons lichaam! Wij vinden het daarom ongemakkelijk als een arts om medische redenen aan ons lichaam zit. Zijn of haar professie is de enige reden waarom we toestemmen ons aan te raken. Hoe professioneel de aanraking ook is, we ervaren het toch als een inbreuk op onze privacy en dat zijn terechte gevoelens.

 

 

6.2  Zelfbevrediging in het huwelijk

 

Intussen hebben we gezien dat zelfbevrediging in de Tora wordt genoemd, dat het voor jonge mensen behulpzaam kan zijn om het eigen lichaam te ontdekken en dat het voor singles een natuurlijke uitweg kan zijn voor opgelopen seksuele spanning. Dan verplaatsen we ons nu naar het huwelijk.

 Het zal voor iedereen duidelijk zijn dat ook in een huwelijk, door een lange reis of langdurige ziekte, partners lang uit elkaar kunnen zijn. Het zou zomaar kunnen dat zelfbevrediging dan om de hoek komt kijken. Het hoeft niet, maar het kan wel. Maar er kunnen meer redenen zijn. Elk huwelijk kent zijn droge perioden. De relatie bevindt zich in de woestijn. Zij loopt niet lekker en als gevolg daarvan neemt de seksuele belangstelling voor elkaar af. Echtgenoten kunnen dusdanig uit elkaar groeien dat seks zelfs helemaal afwezig kan zijn. Vooropgesteld dat het echtpaar moet werken aan de verbetering van hun relatie, kan de periode zonder seks toch lang duren. Zelfbevrediging kan in die perioden een alternatief zijn.

 

Geen beschikking over het eigen lichaam

Kan zelfbevrediging een plek hebben binnen een normaal huwelijk? De vraag die hierachter schuilgaat, is deze:

 

 

Is dit een redelijk verlangen? Laten we Paulus bevragen. Opnieuw belanden we bij 1Korinthe 7, omdat hier de belangrijkste tekst is te vinden die zelfbevrediging in het huwelijk lijkt te verbieden.

 

Laat de man aan zijn vrouw de verschuldigde bereidwilligheid betonen en evenzo ook de vrouw aan haar man. De vrouw heeft niet de beschikking over haar eigen lichaam, maar de man. En evenzo heeft ook de man niet de beschikking over zijn eigen lichaam, maar de vrouw. Onttrek u niet aan elkaar, behalve dan met onderling goedvinden voor een bepaalde tijd, om u te wijden aan vasten en bidden. Kom daarna weer bij elkaar, opdat de satan u niet zal verzoeken omdat u zich niet kunt onthouden. Dit zeg ik echter als tegemoetkoming, niet als bevel. (1Kor.7:3-6)

 

Gevaarlijke tekst

Dit is een gevaarlijke tekst. Met deze tekst kun je je partner dwingen tot seks. Terwijl in de samenleving ongewenste aanraking als aanranding wordt gezien en ongewenste seks als verkrachting, zou deze tekst dat binnen het huwelijk ontkennen? Alsof ongewenste aanraking en seks binnen het huwelijk niet kunnen bestaan.

Omdat de seksuele behoefte bij een man meestal hoger is dan bij de vrouw, zal het in de praktijk erop neerkomen dat de man met deze tekst in de hand zijn vrouw kan pressen aan zijn seksuele behoefte te voldoen. Omdat haar lichaam ter beschikking staat van hem, kan hij dat gebruiken voor eigen plezier, ook als dat tegen haar wil ingaat. Hier kan misplaatst tekstgebruik toe leiden!

Het is totaal niet in lijn met de Tora dat wangedrag, dat in de samenleving verboden is, binnen het huwelijk zou zijn toegestaan.

 

 

Er is geen sprake van versoepelde regelgeving in het huwelijk omdat … het een huwelijk is. Zouden misstanden, die in de samenleving verboden zijn, binnen het huwelijk getolereerd mogen worden? Dat zou heel vreemd zijn! In dat geval zou het huwelijk geen veilige plek zijn, maar juist een gevaarlijke samenlevingsvorm die is af te raden. Dan is latten of samenwonen veiliger.

Huiselijk geweld is verboden. Als je in de samenleving een ander niet mag slaan, dan mag dat ook niet binnen het huwelijk. Als je in de samenleving iemand niet mag aanranden of verkrachten, dan mag dat ook niet binnen het huwelijk. In de samenleving is het niet toegestaan een ander uit te schelden met grove of bedreigende taal. Daarvan mag die persoon aangifte doen. Ook binnen het huwelijk mag je geen grove en bedreigende woorden naar je partner gebruiken. In principe mag een partner daar aangifte van doen. Binnen de huwelijkse muren zijn geen soepelere wetten dan daarbuiten. Integendeel! Het huwelijk, als liefdesinstelling, kent juist een hogere moraal en ethiek, geen lagere.

Paulus bedoelt met bovenstaande tekst niet dat je seks van je partner mag afdwingen. Wat bedoelt hij dan wel? Een paar verzen daarvoor staat:

 

Wat nu de dingen betreft waarover u mij geschreven hebt: het is goed voor een mens om geen vrouw aan te raken. (1Kor.7:1)

 

Aha, de gemeente had Paulus een situatie voorgelegd en wilde zijn visie daarop weten. Hoe belangrijk is het dat wij weten wat er speelde in de gemeente Korinthe. Ik kan niet genoeg benadrukken dat dit een van de redenen is waarom we voorzichtig moeten zijn met het interpreteren van Paulus’ brieven.

 

 

Zolang de aanleiding niet duidelijk is, kun je geen conclusies trekken voor het leven hier en nu. Ik vermoed dat de aanleiding de volgende is, maar het blijft gissen.

 

Ascetisch celibaat

De perikoop van 1Korinthe 7 vers 1-9 gaat over seksuele onthouding, bereidheid tot seksuele gemeenschap en zelfbevrediging. ‘Beschikking over het eigen lichaam’ is waarschijnlijk een zegswijze voor zelfbevrediging zoals ‘de hand aan zichzelf slaan’ een uitdrukking is voor zelfmoord.

Tijdelijke seksuele onthouding binnen het huwelijk is in de Tora een normale zaak, zelfs noodzakelijk. De Tora schrijft een week onthouding voor rond de menstruatie (Lev.15:19). Ook bij ongewone bloedingen en ‘lekkage’ bij de man was gedurende die periode onthouding geboden, verlengd met nog extra zeven dagen (Lev.15:2-13 en 25-28). Ook na een bevalling had de kraamvrouw 40 dagen, bij de geboorte van een jongetje, of 80 dagen bij een meisje, geen seks (Lev.12). Seksuele onthouding hoorde ook bij de gewoonte van het vasten. Dit soort onthouding was voor de joden een normale zaak, voor de heidenen in Korinthe was dit nieuw. Zij kwamen uit de vruchtbaarheidscultus met de daarbij horende ongeremde seksuele uitingen.

Vanwege die cultus had de gemeente te maken met grove vormen van hoererij. Een onreinheid waar wij rode oren van zouden krijgen (o.a. 1Kor.5:1 en 7:2). Sommige leden van de gemeente noemt Paulus ontuchtplegers, wat er waarschijnlijk op duidt dat zij de gewoonte van het bezoeken van tempelprostituees niet hadden afgeleerd of weer hadden opgepakt (1Kor.5:11). Als reactie op de perverse afgodencultuur ontstond een ascetische stroming in de gemeente. Je zou het een allergische reactie kunnen noemen.

 

 

Verzadigd van alle seksuele misstanden wilde deze groep helemaal geen seks meer, ook niet binnen het huwelijk, een celibatair huwelijk. Om dat vol te houden, was zelfbevrediging de methode. Paulus gaat in op deze zaak en houdt rekening met de enorme verleiding tot ontucht vanuit de cultuur.

Hij zegt: ‘Prima als je geen vrouw wilt aanraken, maar dat houden jullie toch niet vol. Jullie vallen zo gemakkelijk voor seksuele verleiding dat onthouding voor jullie geen optie is. Onthoud het elkaar alleen tijdelijk en langer niet.’ Paulus keurt het huwelijkse celibaat af. Niet omdat hij daar principieel op tegen is, maar omdat dat onder de gegeven omstandigheden niet reëel is.

Bovenstaande tekst wil ik herschrijven met eigen woorden. Ik zal hem niet cursief schrijven zodat duidelijk is dat ik niet citeer uit het Woord.

 

U heeft mij geschreven over wat er speelt in de gemeente. Het is mogelijk om met uw vrouw afspraken te maken over een celibaat, maar u kunt dat beter niet doen. Het aantal gevallen van hoererij in uw midden is zo groot, dat dit voor u niet haalbaar is. Laten man en vrouw bereid zijn met elkaar te vrijen. De vrouw moet niet zichzelf bevredigen als haar man wil vrijen en de man moet niet zichzelf bevredigen als zijn vrouw wil vrijen. Tijdens een vastenperiode is onthouding geboden, maar als die voorbij is, moet u maar weer seks hebben met elkaar. Dat hoeft niet per se, maar in uw geval adviseer ik dat wel, want u kunt seksuele verleiding doorgaans niet weerstaan. (1Kor.7:1-6; werkvertaling auteur)

 

Het juiste evenwicht

Je vindt in de Bijbel geen opdracht tot verplichte seks en evenmin een verbod op zelfbevrediging. Zelfbevrediging kan in het huwelijk een instrument zijn om je partner niet te belasten. Hoe redelijk is het dat jouw partner moet voorzien in al jouw seksuele behoeften?

Zelfbevrediging is géén instrument om je partner te kort te doen. De huwelijkse gemeenschap gaat duidelijk boven zelfbevrediging!

 

 

De wens om je partner niet te willen belasten, komt in principe voort uit liefde. Zodra een partner de voorkeur geeft aan zelfbevrediging en daardoor de huwelijkse gemeenschap wegdrukt, zit daar een dieper probleem achter. Dan is er iets mis in de relatie waar mogelijk hulp voor moet worden gezocht.

 

 

6.3  Bijbels-ethische grens

 

Is zelfbevrediging dan altijd geoorloofd als christen of is er ook een grens? Ja, er is een grens. Zelfbevrediging moet gekaderd worden, zoals elke vorm van genot gekaderd moet worden. Genot is nooit onbeperkt. De zegswijze ‘overal waar te voor staat, is niet goed, behalve tevreden’ is eenvoudige volkswijsheid die in dit kader past.

 

Knechting

De Bijbel geeft ons zeker aanwijzingen. De geestelijke grens is die van de impact in iemands leven.

 

Alle dingen zijn mij geoorloofd, maar niet alle dingen zijn nuttig. Alle dingen zijn mij geoorloofd, maar ik zal mij niet onder de macht van ook maar iets laten brengen. (1Kor.6:12)

 

De NBG gebruikt het ouderwetse woord ‘knechten’, onder een macht zijn. Zelfbevrediging kan uitgroeien tot een verslaving als het niet wordt beteugeld. Beheerst zelfbevrediging jou of ben jij de baas. Dat is de crux. Net als bij alcohol. Geniet je ervan met mate of ben je afhankelijk van dagelijkse consumptie om je goed te voelen? Of zoals bij eten. Geniet je van normale porties of ben je gulzig en overeet je jezelf. Bevredig je af en toe jezelf als natuurlijke uitlaatklep van seksuele spanning of moet het per se elke dag omdat je niet zonder kunt.

 

 

Zelfbevrediging is een natuurlijke uitlaatklep maar zodra er een vorm van verslaving insluipt, is het mensonwaardig zoals elke verslaving mensonwaardig is. Ben jij de baas of heeft de alcohol, het eten, de sigaret, de seks, de zelfbevrediging jou in de greep?

Voor een ander lid van ons lichaam -excuses voor de woordspeling- geldt iets dergelijks, de tong.

 

Want wie het leven wil liefhebben en goede dagen zien, die moet zijn tong weerhouden van het kwaad, en zijn lippen van het spreken van bedrog; (1Petr.3:10)

 

Ook onze tong behoren wij in bedwang te houden. Dat betekent niet dat je hem niet mag gebruiken -dan zou je moeten zwijgen-, maar dat jij de baas moet zijn over je tong.

Dit gaat op voor alle aspecten van ons leven, ook onze hobby’s. Je mag hobby’s hebben en ze beoefenen, maar er is altijd een grens. Verdringt de hobby de dienst aan God? Paulus is heel nuchter over een hobby als sport. Hij noemt dit ‘oefening van het lichaam’.

 

Want de oefening van het lichaam is van weinig nut, maar de godsvrucht is nuttig voor alle dingen, omdat zij de belofte van het tegenwoordige en van het toekomende leven heeft. (1Tim.4:8)

 

Paulus zoekt de balans. Sporten heeft wel enig nut, maar laat het niet ten koste gaan van de godsvrucht. Zo heeft zelfbevrediging enig nut, maar laat het niet over je gaan heersen.

 

Metafoor: Jaap versus het vogelnest

Hoe weet je nu of er sprake is van knechting of niet? Misschien helpt de volgende metafoor. Veel mannen hebben het idee dat hun geslachtsdeel een eigen leven leidt met een eigen willetje. Om die reden geven ze hem soms een naam. Laten we hem Jaap noemen. Als Jaap zijn natuurlijk opgelopen seksuele spanning kwijt wil, laat hij van zich horen.

Wat ik van mannen begrijp, is dat tijdens zelfbevrediging een vorm van seksuele fantasie zich automatisch voordoet. Er valt bijna niet aan te ontkomen. Laten we niet roomser zijn dan de paus en elke vorm van seksuele fantasie in het hoekje ‘hoererij in de gedachten’ plaatsen.

 

 

Als Jaap het initiatief neemt en om zelfbevrediging vraagt, dan heb je daar misschien een overvliegende vogel -een flard aan seksuele fantasie- voor nodig. Als je echter een nest op je hoofd hebt, opgebouwd uit allerlei seksuele fantasieën, dan neemt Jaap niet meer het initiatief, maar het vogelnest. Het vogelnest heeft telkens Jaap nodig om tot expressie te komen.

Cruciaal is de vraag: ‘Wie neemt het initiatief?’ Is het Jaap die vervolgens gebruik maakt van een overvliegende vogel of is het een vogelnest van gekoesterde seksuele fantasieën die telkens Jaap voor zijn wagen spant? Als Jaap het initiatief neemt, is er sprake van een natuurlijke zelfbevrediging. Neemt het vogelnest initiatief, dan is er sprake van knechting.

 

Schuldgevoel

Is schuldgevoel een goed kompas om te weten wanneer de bijbels-ethische grens wordt overschreden? Aan het begin van dit hoofdstuk is al genoemd dat een groep christenen een onterecht schuldgevoel hierover heeft ontwikkeld. Er bestaan ware en valse schuldgevoelens. Niets is zo persoonlijk en variabel als een schuldgevoel. Schuldgevoel is in feite geen objectief kompas.

Iemand die scrupuleus is aangelegd, voelt zich al snel schuldig. Het is een schuldgevoel dat te strak is afgesteld. De Bijbel noemt dat een zwak geweten (n.a.v. 1Kor.8:7). Een zwak geweten wordt gevormd door iemands verleden. In 1Korinthe 8 betreft het mensen die uit de afgodencultuur kwamen en om die reden lag offervlees gevoelig, zoals alcohol een gevoelig punt is bij ex-alcoholisten. Als iemand ten aanzien van zelfbevrediging een zwak geweten heeft, kan de oorzaak liggen in een te preutse opvoeding, waarschuwende boeken, een te streng godsbeeld of seksuele trauma’s.

In datzelfde gedeelte adviseert Paulus om, ook al is het geweten zwak, het wel te volgen want anders ben je je vrede kwijt. Dat is ook zo. Schuldgevoel komt direct om de hoek kijken zodra je de grens van je geweten passeert, ongeacht of dat geweten terecht of onterecht aansloeg. Zo iemand wordt niet geknecht omdat er sprake is van verslavende zelfbevrediging, maar de knechting is het schuldgevoel zelf. Honoreer daarom ook een zwak geweten, maar ga het ondertussen wel bijstellen. Dit kan door gesprekken met anderen, pastorale en/of professionele hulp en vooral door het paslood van de Bijbel te leren kennen. Dit alles kost tijd, maar uiteindelijk kan een zwak geweten teruggebracht worden naar een juist geweten dat alleen alarm slaat als het nodig is.

Aan de andere kant zijn er mensen met een afgestompt schuldgevoel. Een bekend voorbeeld zijn mensen die in staat zijn anderen te martelen, zogenaamde beulen. Als je vaak genoeg iemand martelt, voel je ‘je mens zijn’ niet meer en daarmee verschuift je geweten naar het dierlijke. Dit is natuurlijk een extreem voorbeeld, maar wel duidelijk. De Bijbel spreekt van een dichtgeschroeid geweten, dat is hetzelfde als een afgestompt geweten (1Tim.4:2). Dat kan ontstaan in de tijd. Omgang met wereldse vrienden, een werelds uitgaansleven, programma’s en films die niet door de beugel kunnen, enzovoort, kunnen maken dat je dingen normaal gaat vinden. Het geweten en het daaraan gekoppelde schuldgevoel schuiven op, ook ten aanzien van zelfbevrediging. Bij hen is het afwezige schuldgevoel juist hun blinde vlek. Bij hen moet het te ruime geweten teruggebracht worden naar een juist geweten dat op tijd alarm slaat.

 

 

Een juist geweten dat gevormd is door Gods Woord, is een objectief kompas.

 

Seksuele fantasieën

Ten aanzien van zelfbevrediging is de Tora vooral praktisch. Als het gebeurt, ruim dan je sporen op, was jezelf en begeef je die dag niet onder de mensen. Zegt de Tora dan niets over seksuele fantasieën? De Tora kent immers ook moraal en ethiek. Dat is waar. De Tora kent moraal en ethiek, maar zij bestraft alleen daden en geen denken. Dat is juist haar ethiek. Zij bestraft alleen verkeerde daden, geen foutief denken. Pas als foutief denken is omgezet in daden, dan komt de Tora om de hoek kijken.

 

 

De Tora gebruikt niet het woord seksuele fantasie, maar dit is één van de tien geboden:

 

U zult niet begeren de vrouw van uw naaste, … (Ex.20:17 deels)

 

Ook Job schrijft iets dergelijks:

 

Ik heb een verbond gesloten met mijn ogen; hoe kan ik dan begerig naar een jonge vrouw kijken? (Job 31:1)

 

Jobs woorden zijn opvallend. Hij heeft met zijn ogen een verbond gesloten. Het is een manier van zeggen. Jobs beslissing was een plechtige beslissing, één die hij bewust maakte. Hij heeft met zichzelf afgesproken dat hij op zijn ogen zou letten.

Door begerig naar een vrouw te kijken, leg je een vogelnest aan op je hoofd om in de metafoor van ‘Jaap versus het vogelnest’ te blijven. Job wil geen voorraad seksuele fantasieën opbouwen.

 

Pornografisch materiaal

Voor het bouwen van een vogelnest zijn bewuste keuzes nodig. Gedachten zijn lastig te beheersen, maar voor de aanschaf van pornografisch materiaal moet je bewust een keus maken. Dat overkomt je niet vanzelf. Alvorens een pornoblad in huis is, zijn er diverse keuzemomenten geweest waarbij alle zwaailichten zijn genegeerd. Pornografische websites zijn beslist makkelijk te vinden en toch beland je daar niet vanzelf. Ook daarvoor moet je diverse malen doorklikken en elke klik is een keus waaraan een blauw zwaailicht vooraf ging. Als een christen geen moeite heeft met het gebruik van pornografisch materiaal, is er sprake van een afgestompt geweten. Zo’n geweten moet strakker worden afgesteld.

Zelfbevrediging als uitlaatklep van natuurlijk seksuele spanning heeft die hulpmiddelen niet nodig. Seksuele spanning opgelopen door pornografisch materiaal is geen natuurlijke opgelopen spanning. Die spanning is afkomstig uit het aangelegde vogelnest.

 

Overspel in het hart

In de Bergrede legt Jezus het verband tussen overspel en seksuele fantasie. Het is een bekende tekst uit de Bergrede:

 

Maar Ik zeg u dat al wie naar een vrouw kijkt om haar te begeren, in zijn hart al overspel met haar gepleegd heeft. (Matt.5:28)

 

Diverse commentaren schrijven hier dat voor God de zonde van overspel en het begerig kijken naar een vrouw even erg is. Zo’n uitleg is niet Tora-proof. Het is nogal een verschil, een daadwerkelijk overspel of overspel in gedachten!! De Tora bestraft alleen daden, geen denken. Op overspel stond in de Tora de doodstraf, op seksuele fantasieën helemaal niets. Gelukkig werkt onze rechtspraak evenzo. Je krijgt pas gevangenisstraf als je daadwerkelijk de bank hebt beroofd en niet omdat je het van plan was. Veel mannen met seksuele fantasieën zijn helemaal niet van plan deze ooit in daden om te zetten. Het blijft bij fantasieën alleen. Gelukkig maar.

Wat bedoelt Jezus dan met die uitspraak? Jezus bedoelt te zeggen dat …

 

 

Het voortraject van verkeerde daden is foutief denken. Jezus trekt het niet gelijk, Hij legt een causaal verband tussen denken en doen, tussen oorzaak en een mogelijk gevolg. Let op je denken, want daar begint de ellende.

 

Gewetenstoets

Een paar punten zijn behulpzaam om onszelf te toetsen.

1.     Jezus komt een keer terug op een onverwacht moment. In principe moeten wij ons voor niets hoeven te schamen, wat we op dat moment ook om handen hebben.

2.     Niet alleen moeten wij elk moment Jezus onder ogen kunnen komen zonder ons te schamen, wij vertegenwoordigen ook de NAAM van God voor ongelovigen. Zij kijken naar ons en menen dat wat wij doen, past bij de God die wij dienen. Stel dat iemand porno in je huis of op je PC aantreft, dan schaadt dat niet alleen jouw reputatie, maar het schaadt ook de NAAM. Een vraag om onszelf te toetsen is: ‘Kan dit de NAAM van God vertegenwoordigen?’

3.  Gelovigen kunnen zich ook aan elkaar toetsen. Persoonlijke vriendschap binnen de kerk of een pastoraal gesprek kan veel betekenen. Of moet ik zeggen, zou veel kunnen betekenen? Er is onder christenen nog zoveel schroom om dit thema te bespreken. Op dit vlak moet er nog veel water door de Jordaan, ik bedoel … de Rijn.

 

Samenvattend

Zelfbevrediging is binnen bepaalde kaders een door God bedacht instrument om in te zetten, ook binnen het huwelijk. De kaders zijn een zoektocht, maar de Bijbel biedt beslist goede handvaten. Knechting en pornografie is ‘across the line’. Dan is hulp zoeken een moeilijke weg, maar wel nodig.