Ode aan de deugmens

Deugmensen, wat zijn dat eigenlijk? In woordenboekentaal zijn het politiek correcte personen die daarmee te koop lopen. Dat deugen slaat dan ook niet op hun inborst, karakter of integriteit, maar op de bevestigende waardering van de meerderheid.

Een deugmens wil als goede burger beoordeeld en erkend worden. Hun visie is norm en behoort tot de dominante, reguliere of winnende visie. Veel tegenstand hoeven ze daarom niet te ondervinden. Een deugmens stelt zijn/haar visie bij als de groep waartoe hij/zij behoort dat van hem/haar vraagt. De bijgestelde visie is niet zozeer gebaseerd op verbeterd inzicht maar op volgzaamheid.

Toen de Coronaregelgeving haar intrede deed, was het voor deugmensen al snel duidelijk. Vol vertrouwen in het systeem van de gevestigde orde, lag hun mening voor de hand. De overheid heeft het beste met ons voor en zal ons beschermen tegen dit levensgevaarlijke virus. Hun volgzaamheid levert de meeste bijval en minste weerstand op. De deugmens heeft kritisch nadenken ingeruild voor blindelings vertrouwen in de deskundigen van het systeem.

Ongeacht of deugmensen werkelijke angst voor het virus hebben, ze volgen heel devoot de regels en roepen hun leiders appreciërend ‘hosanna’ toe. Deze houding maakt dat zij positief over de tong gaan en dat is natuurlijk heel belangrijk. Deugmensen hechten niet alleen aan Coronaregels, hun devotie betreft het hele systeem. Zij tonen een voorbeeldig rijgedrag, hebben zelden boetes, kopiëren geen muziek of films, vullen hun belastingformulier naar waarheid in, betalen ook met vreugde belasting en zijn uiteraard wars van zwart geld. Brave hendriken, voorbeelden van deugd en fatsoen. Maar hun mooiste eigenschap is toch wel dat ze altijd bereid zijn anderen te corrigeren: ‘Mevrouw, u draagt geen mondkapje’, ‘Wilt u wat afstand bewaren’ of ‘Vaccineren doe je niet voor jezelf, dat doe je voor een ander’. Met hun verontwaardiging en vingerwijzen tonen ze wat de juiste norm is, die van hen. Ook op andere vlakken attenderen ze je op de heersende norm ‘Is dat een diesel? Ik rij elektrisch’ of ‘Stook jij openhaard? Wat sneu voor je buren en de bomen.’ Ze zijn altijd bereid anderen te becommentariëren op hun gebrek aan loyaliteit aan het systeem dat zij zelf zo aanbidden. Zonder hen zou je niet weten hoe je ervoor stond. Dank God voor de deugmens. Hun juiste voorbeeld en berispingen houden je bij de les. Het zijn lichtende geesten voor hen die dwalen.

Zij weten zich geroepen om dissidenten, staatsgevaarlijk als die zijn, in het keurslijf van het systeem te dwingen. Zij ervaren het als hun burgerlijke plicht deze irritante, zelfdenkende variëteit tot de orde roepen. Zij zijn degenen die de kliklijn inlichten over verjaardagsfeestjes en andere illegale, verderfelijke praktijken. De maatschappij heeft hen echt nodig, anders wordt het een zootje. Allemaal voor het landsbelang, de volksgezondheid, onze kwetsbare medemens en natuurlijk ook voor het welzijn van de overtreder. Uiteraard, onderschat de goede bedoelingen van de deugmens niet! Zij hebben het welzijn van iedereen op het oog, ook die van de dissident. Het zijn echte morele hoogvliegers.

Straks zal de deugmens zich voorbeeldig laten vaccineren. Daarmee tonen zij hun empathie voor de kwetsbaren. En iedereen doet het. Dat laatste is voor de deugmens een ijzersterk argument. Ze voelen feilloos aan wat er van hen wordt verwacht. Zij hebben hun zelfdenkend vermogen geparkeerd en uitbesteed aan prominenten en deskundigen die het waard zijn te volgen. De deugmens heeft een meebuigend karakter dat zich aanpast, ook als de samenleving dictatoriale trekjes krijgt. Daarmee zijn het echte survivors. Helden vluchten of verdwijnen onder de zoden, maar deugmensen overleven. In dat opzicht is hun domheid een pre.

Deugmensen worden aangestuurd door prominente opportunisten. Het is een heel oud principe. In de Bijbel waren dat de farizeeërs. Zij bewerkten de massa  met groot gemak. Het ‘hosanna’ van de massa in het beroemde Bijbelverhaal was van korte duur, want zodra bleek dat hun held geen winnaar was, sloeg het ‘hosanna’ om in ‘kruisig hem’. Dat kregen de farizeeërs met een vingerknip voor elkaar. Zo makkelijk zijn deugmensen te bewerken. Zolang ze het idee hebben dat ze aan winnende zijde staan, tonen ze bijval, maar ze zijn ook bereid hun helden te lynchen als de openbare opinie dat vraagt.

Deugmensen, wat moet je ermee? Mensen zonder ruggengraat, meewaaiend met de wind van de meerderheid. Ze zijn helaas van doorslaggevende betekenis in de maatschappij. Muzikant Henny Vrieten zag het goed toen hij over hen zong. Hij noemt ze ‘echte’ vrienden: “Als je wint, heb je vrienden. Rijen dik, echte vrienden.”

Auteur: Esther Noordermeer, maart 2021

© www.enoordermeer.nl

Afbeelding: freepik.com

Dit artikel werd geplaatst op het platform ON met als titel 'De deugmens heeft kritisch denken ingeruild voor blind vertrouwen' en op het platform Sta-pal.